Μεθοδευμένη πορεία
Η διαδρομή του
Μεσολογγίου
Από γενιά,
σε γενιά
Είναι γνωστή η χρονολογία,
από όπου ξεκίνησε την οικιστική παρουσία του στον κόσμο, το Μεσολόγγι. Η
Ναυμαχία της Ναυπάκτου στα 1571, σημάδεψε την εμφάνιση του Μεσολογγίου, όταν τα
κατάλοιπα εκείνης της σύγκρουσης των δύο κόσμων, Ανατολής και Δύσης, «ξεχάστηκαν» από τους νικητές μέσα στη
Λιμνοθάλασσα. Αυτά συνδέθηκαν με τους ξωμάχους του «Ζυγού», που κατέβαιναν στη Λίμνη για επισιτιστικούς λόγους. Έτσι,
ξεκίνησε το τραγούδι της ζωής στον όμορφο τόπο, που χάριζε ζωή σε μια αρμονική
σχέση στεριανής και θαλασσινής τοπογραφίας. Μετά από εκείνη τη σύγκρουση, κανείς
δεν σκέφτηκε να διαταράξει «τη θάλασσα
εκείνη την ήρεμη, την πλατιά, τη μεγάλη». Το Μεσολόγγι, αφέθηκε να
δημιουργήσει μόνο του τη μοίρα του, με τη γαλήνη, τη φαντασία, το στοχασμό, τη
μυθοπλασία, τη νοσταλγία και τις αντιθέσεις του τοπίου. Έτσι, δημιούργησε μόνο
του, ένα είδος πνευματικού και δημιουργικού ρεύματος, με θέλγητρα και
ηρωϊσμούς, με μπαλάντες και ραψωδικούς στίχους, που ενέπνεαν παθητικότατους «Καημούς» και λεπτότατους «Λυραρισμούς», πρωτόγνωρους για την εποχή
του.
Από τότε, πέρασαν μέχρι
σήμερα, 444 χρόνια, μετρημένα σε «γενεές
δεκατέσσαρες» και μία, αυτή που περπατιέται. Η κάθε γενιά ορίζεται, ως γνωστό,
στα τριάντα περίπου χρόνια. Οι πρώτες γενιές, δούλεψαν για να στήσουν τις «Πελάδες», ως πασαλόμπηχτες λιμναίες
πρώτες κατοικίες και να οργανώσουν τη ζωή τους, με το βλέμμα σταθερό προς τη
θάλασσα και το μέλλον. Από τη θάλασσα προς τον κόσμο, με επίγραμμα και
ταυτότητα το όνομα «Μεσολόγγι»,
κόντρα στις Δαλματικές ονοματοδοσίες, γράφτηκε το μεγαλώνυμο τούτο. Διαδέχονταν
οι γενιές, η μία μετά την άλλη, πάντα στον ίδιο ρυθμό. Ήρθε η γενιά της τέχνης
και της τεχνικής, με οργάνωση Μεσολογγίτικων επαγγελματικών δραστηριοτήτων. Η γενιά
της ναυπηγικής, έφερε το Μεσολόγγι κοντά σε καινούριες πρωτοποριακές ασχολίες.
Ξεχάστηκαν τα περασμένα και η «κουλτούρα»,
που αναπτύχθηκε, ως ασίγαστη διανοητική σύλληψη, πέρασαν το Μεσολόγγι στη γενιά
της πνευματικής καλλιέργειας, στις Σχολές και στην Παιδεία, στον Τύπο και τις
Εφημερίδες, στο στοχασμό και την έμπνευση. Γενιές, ασχολήθηκαν με την πολιτιστική
και διανοητική κατάκτηση του Μεσολογγίου, που το έφεραν πλησίστιο στα μεγάλα σαλόνια
του Ευρωπαϊκού πνεύματος. Κανένας, δεν νοσταλγούσε τα πρωτινά χρόνια του
Μεσολογγίου, αλλά το καμάρωνε όταν εκείνο, υπερήφανο, περπατούσε ισότιμο στα ανάκτορα
των λαών του κόσμου. Κανένας, δεν θρηνούσε για όσα περασμένα «χάθηκαν» δήθεν, όταν το Μεσολόγγι με το
όνομά του και την ψυχή του, ανάγκαζε μεγάλους Μύστες να το ονομάζουν, «Η Χώρα του Μπάυρον και του Ομήρου».
Ακόμα και το τραγούδι του, έγινε σύμβολο νοσταλγίας. Το βλέμμα όλων, ήταν πάντα
μπροστά, όπως το λέει η Παύλεια παραγγελία. «τα μεν οπίσω επιλανθανόμενος τοις δε έμπροσθεν επεκτεινόμενος», Φιλιπ. γ΄14.
Ήρθαν κατόπιν γενιές, που
έδωσαν απ’ το Μεσολόγγι, στην Πατρίδα και τον κόσμο, μεγάλους Ηγέτες. Η ποίηση
και η λογοτεχνία δημιούργησαν «Σχολές»
πνεύματος και ιδεών. Η Δικαιοσύνη παρήγαγε και διατύπωνε υπέροχους κανόνες
απονομής του δικαίου. Η καιόμενη κανδήλα στις αίθουσες διασκέψεων των «Κριτών», συνόδευε τις δίκαιες αποφάσεις,
με τη παρουσία του Αγίου Πνεύματος. Η Δημοσιογραφία, μαζί με την Τυπογραφία,
ανακαλύπτουν και καθιερώνουν την άδολη ελευθεροτυπία, χωρίς λογοκρισία, ως κατάκτηση
του κόσμου, στη συνέχεια. Διδάχτηκαν στο Μεσολόγγι πολεμικοί αγώνες, δια του
πνεύματος. Για τούτο, ποτέ δεν πολέμησε κατακτητικά και δια των όπλων. Οι
πέννες και οι γραφίδες των λογίων του Μεσολογγίου, αντάμα με την πνευματικότητα
και τη διανόηση, συνεπικουρούμενο και από το Δημοτικό τραγούδι του, οργάνωσε
πρωτόφαντη στον κόσμο θυσία για να χτυπήσει κατάκαρδα δυνάστες και εξουσιαστές.
Τους ανάγκασε σε ιστορική ταπείνωση, που όμοια δεν είδε ποτέ η οικουμένη. Το «Λυπούμαι, Μεγαλειότατε, αλλά προηγήθηκε το Μεσολόγγι»,
σάλπισε σαν εγερτήριο δυναστευμένων λαών.
Έφτασαν, ακόμα, κάποιες
γενιές του Μεσολογγίου, να στηρίξουν πολιτικά την Ελλάδα μας. Αναδείχτηκαν απ’
τα σπλάγχνα του, καταξιωμένοι ιστορικοί και εμπνευσμένοι Κυβερνήτες, (Πέντε Μεσολογγίτες Πρωθυπουργοί), που
δούλεψαν για την Πατρίδα και μόνο. Δίδαξαν και καθιέρωσαν κανόνες υπέρτατης
ευθύνης, με Μεσολογγίτικο τρόπο, τιμώντας τη γενιά τους, τον τόπο και το Έθνος.
Όλοι έφυγαν πτωχοί, δημοσυντήρητοι, αλλά τιμημένοι.
Από τις αρχές της δεκάτης
τετάρτης γενιάς, (1961- 1991), το Μεσολόγγι αναζήτησε το πέρασμά του,
δικαιωματικά, στον κόσμο της ανάπτυξης και του εκσυγχρονισμού. Όλες οι φωνές,
τότε, διατράνωναν, στο όνομα κάποιας εκβιομηχάνισης, ακόμα και της
Λιμνοθάλασσας μετά το φιάσκο εκείνου του βαρύγδουπου ΟΣΕΛΜΑ. Προσδοκία όλων
ήταν, να φύγει η μιζέρια μαζί με όσα θλιβερά – και οικιστικώς πέραν των άλλων -
είχε παραδώσει η δέκατη τρίτη γενιά με τις συμφορές ενός Παγκόσμιου πόλεμου,
μαζί με ξενοκίνητες ορδές συμμοριών. Η δεκάτη τέταρτη γενιά, γρήγορα και με
έμπνευση ιστορική, δημιούργησε και παρέδωσε ένα Μεσολόγγι με μοναδικό σύστημα
αποχέτευσης, με Λιμάνι εμπορικών αξιώσεων, με αφθονία νερού, με σύγχρονα
Σχολικά κτήρια, με δρόμους καθαρούς, δι’ ασφάλτου για πρώτη φορά και με άπλετο
φωτισμό, με οικοδομές σε ύψος για υγιεινές κατοικίες, δίνοντας πλούτο στους
οικοπεδούχους. Έτσι από τότε, το Μεσολόγγι, πέρασε στο σύγχρονο αναπτυγμένο
κόσμο της εποχής μας, με μεγάλες προοπτικές. Η σειρά αεροφωτογραφιών του
Πολυτεχνείου, μαρτυρεί το αναπτυξιακό και αξιακό έργο αυτής της γενιάς. Ας τις
μελετήσουν οι εθελοτυφλούντες.
Σ’ αυτή
τη λαμπρά, ως πρωτοποριακή, διαδρομή των γενεών του Μεσολογγίου, δίδαγμα και
σπουδή σκέψεων και ιδεών, παρακολουθούμε οι σημερινοί, την εξέλιξη της δέκατης
πέμπτης γενιάς του. Αυτή η διαδρομή, μας ορίζει και προς αυτή οφείλεται, πλέον,
η «αποστροφή» μας. Αυτή, επιπρόσθετα,
μας «κυριεύσει», «κατά σκοπόν» ευγενούς κλήσεως, χωρίς
προαπαιτούμενα. Μας περιμένουν καινούριες προσδοκίες, σε έναν κόσμο μεγάλων
αντιθέσεων. Το μέλλον, για λογαριασμό του Μεσολογγίου και της δέκατης πέμπτης
γενιάς του, περιμένει να γράψουμε όλοι μας, μια νέα σελίδα δίπλα στο αέτωμα της
δόξας της Ιεράς Πόλεως. Αυτή πρέπει να είναι:
Το Μεσολόγγι της ενότητας, προς το
άπειρο!...
Ιερά Πόλις Μεσολογγίου 24η Ιουνίου 2015
Νικόλαος Σπ. Βούλγαρης
